Yn gyffredinol, mae ein system imiwnedd yn ymladd unrhyw ficrobau niweidiol a all fynd i mewn i'n cyrff. Ffordd arall o helpu ein system imiwnedd yw trwy frechiadau. Defnyddir brechlynnau i atal heintiau, yn hytrach nag i'w trin.

Gellir gwneud brechlynnau o fersiynau gwan neu anactif o'r un microbau sy'n ein gwneud yn sâl. Mewn rhai achosion, mae'r brechlynnau'n cael eu gwneud o gelloedd sy'n debyg i'r celloedd microb sy'n ein gwneud ni'n sâl, ond nid ydynt yn gopïau union yr un fath. Mae brechlynnau asid riboniwcleig negesydd newydd (mRNA), fel rhai o'r brechlynnau COVID-19, yn dysgu ein celloedd sut i wneud protein, neu ddarn o brotein, i sbarduno ymateb imiwnedd y tu mewn i'n cyrff. Trwy bob un o'r mecanweithiau hyn, mae ymateb imiwnedd yn cael ei sbarduno yn ein cyrff ac mae gwrthgyrff yn cael eu cynhyrchu. Dyma pam y gall pob brechlyn ein hamddiffyn rhag cael ein heintio â gwahanol glefydau. Er bod brechlynnau mRNA yn newydd i'r cyhoedd, mae ymchwilwyr wedi bod yn ymchwilio i hyn ers degawdau. Mae pob brechlyn, ni waeth at ba glefyd y mae'n cael ei gynhyrchu, yn mynd trwy brosesau trylwyr er mwyn sicrhau ei fod yn ddiogel ac yn effeithiol cyn ei gynnig i'r cyhoedd.

Yn y cynllun gwers hwn, mae myfyrwyr yn darllen y stori am sut y gwnaeth Edward Jenner ddarganfod brechiadau ac maen nhw'n actio'r darganfyddiad drwy chwarae rôl. Fe'u cyflwynir hefyd i'r cysyniad o sut mae brechiadau'n gweithio a'r gwahaniaeth y maen nhw'n ei wneud yn ein bywydau heddiw.